Karol Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach, małym mieście niedaleko Krakowa. Był drugim synem Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Ojciec Karol był urzędnikiem administracji wojskowej w randze porucznika. Matka ukończyła Szkołę Sióstr Miłości Bożej przy ul. Pędzichów w Krakowie i zajmowała się dziećmi oraz domem.  Zmarła 13. IV.1929 roku, gdy Karol miał zaledwie 9 lat; pochowana została na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie spoczywa również ojciec i brat papieża, Edmund. Dla Karola Wadowice były miastem "wolnym", były niewielkim, ale ważnym miasteczkiem. Gdy przyszły papież ukończył 6 lat, podjął naukę w szkole powszechnej. Był chłopcem wesołym, utalentowanym i każdą wolną chwilę lubił spędzać na powietrzu. Latem grał w piłkę nożną. Kochał on też sporty zimowe. Na początku fascynował się szybką jazdą na sankach, próbował też hokeja. Nieco później zaczął jeździć na nartach. Jako młody chłopiec przez kolegów był nazywany Lolkiem.

Podczas pielgrzymki do ojczyzny i wizyty w Wadowicach Jan Paweł II wspomniał o chrzcie w miejscowym kościele: "Kiedy patrzę wstecz, widzę, jak droga mojego życia poprzez środowisko tutejsze, poprzez parafię, poprzez moją rodzinę, prowadzi mnie do jednego miejsca, do chrzcielnicy w wadowickim kościele parafialnym. Przy tej chrzcielnicy zostałem przyjęty do łaski Bożego Synostwa i wiary Odkupiciela mojego, do wspólnoty Jego Kościoła (...). Chrzcielnicę tę już raz uroczyście ucałowałem w roku Tysiąclecia Chrztu Polski jako ówczesny arcybiskup krakowski. Potem uczyniłem to po raz drugi (...) na pięćdziesiątą rocznicę mojego chrztu, jako kardynał, a dzisiaj po raz trzeci ucałowałem tę chrzcielnicę przybywając z Rzymu jako następca świętego Piotra"

Uczęszczał do tajnego seminarium założonego przez metropolitę krakowskiego, arcybiskupa Adama Sapiehę. Święcenia kapłańskie przyjął w 1946 roku. Następnie dzięki pomocy kardynała Sapiehy mógł odbyć studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim w Rzymie gdzie w 1948 roku obronił pracę doktorską.

 Gdy wrócił do kraju, pełnił funkcję wikarego w jednej z podkrakowskich, wiejskich parafii. Kolejnym etapem w jego pracy duszpasterskiej była parafia św. Floriana, gdzie zasłynął z organizowanych przez siebie wyjazdów ze studentami w góry i nad jeziora. Po latach na łamach Tygodnika Powszechnego ks. Adam Boniecki tak wspominał tamte lata: "Ksiądz Wojtyła nie mógł trafić lepiej. Był wikarym. Pierwsze dziecko - Barbarę Annę Pyłko - ochrzcił dopiero 20 sierpnia. Przez cały okres wikariuszowski u św. Floriana, to jest do sierpnia 1951, ochrzcił 229 dzieci. Także w sierpniu pobłogosławił pierwsze u św. Floriana małżeństwo: Zygmunta Stanisława Szymoniaka z Janiną Gębicą. W sumie udzielił tu 170 ślubów"

W parafii św. Floriana Karol Wojtyła zorganizował, co dzisiaj wydaje się niemal symboliczne, pierwsze w historii parafii rekolekcje dla chorych. Kościół miał się wówczas zamieniać niemal w sale szpitalną, w której stały łóżka z chorymi, kręciły się pielęgniarki i sanitariusze. W parafii św. Floriana pracował do końca 1951 roku i nadal utrzymywał kontakty z Teatrem Rapsodycznym. W kościele starał się wprowadzać sporo innowacji. Za jego sprawą 4.V.51 roku u św. Floriana odśpiewano po raz pierwszy mszę św. gregoriańską. W 1951 roku ks. Karol Wojtyła rozpoczął przygotowania do habilitacji profesorskiej. Pracę tę ukończył w 1953 roku opracowując tematy filozoficzno-teologiczne.
Odbywał liczne podróże i wycieczki. Szczególnym sentymentem darzył Zakopane i Tatry. Podczas wycieczek w góry często zatrzymywał się u Albertynów na Kalatówkach a także w "Księżówce".
W roku 1955 został ks. Wojtyła członkiem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, tam też prowadził seminaria, potem wykłady. W wyniku starań Księdza Rektora Seminarium Częstochowskiego jego praca habilitacyjna "System etyczny M. Schelera jako środek do opracowania etyki chrześcijańskiej" zostały wydana przez wydawnictwo Pallottinum.
28 września 1958 roku w Katedrze na Wawelu został konsekrowany na biskupa. Wtedy też powstały jego najgłośniejsze prace, które przyniosły mu sławę wśród teologów - "Miłość i odpowiedzialność" (1960) oraz "Osoba i czyn" (1969). W 1962 i 1963 r. uczestniczył w pracach I i II sesji Soboru Watykańskiego II. Na okres biskupstwa Karola Wojtyły przypadły także obrady Soboru Watykańskiego II, w których aktywnie uczestniczył. Już w tym okresie Karol Wojtyła bardzo dużo czasu poświęcał na podróże zagraniczne w celach ewangelizacyjnych i religijnych.
30 grudnia 1963 Karol Wojtyła został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim. 26 czerwca 1967 został nominowany kardynałem. 29 czerwca 1967 roku otrzymał w Kaplicy Sykstyńskiej od papieża Pawła VI czerwony biret, a jego kościołem tytularnym stał się kościół św. Cezarego Męczennika na Palatynie.
29 września 1978 roku zmarł Jan Paweł I po krótkim 33 dniowym pontyfikacie. Kardynałowie zebrani na konklawe 16 października w 8. głosowaniu około godz. 17.00, wybrali na papieża Karola Wojtyłę. Po raz pierwszy w historii papieżem został Polak. A od ponad 455 lat został pierwszym papieżem nie pochodzącym z Włoch. Na jego barki spadło trudne zadanie. Świat wówczas podzielony był na dwa wrogie obozy. Pierwszą swą podróż apostolską odbył w styczniu 1979 roku do Ameryki Łacińskiej. Jego wyjątkowy sposób bycia, radość i naturalna dobroć płynąca od Ojca Świętego przyniosła mu coraz większą popularność na całym świecie.
Przełomowym wydarzeniem w historii Polski jest pierwsza wizyta Jana Pawła II w Polsce. Miała ona miejsce od 2 do 10 VI 1979 roku. Podczas tej wizyty padły z jego ust słynne słowa: "Wołam ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja: Jan Paweł II, papież, wołam z wami wszystkimi: Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój! I odmieni oblicze ziemi. Tej ziemi!".
W dniu 13 maja 1981 był jednym z najważniejszych podczas jego pontyfikatu. To w tym dniu podczas audiencji generalnej na Placu św. Piotra w Rzymie o godzinie 17:19 turecki zamachowiec Mehmet Ali Agca postrzelił Ojca Świętego. Został on natychmiast przewieziony do kliniki Gemelli, gdzie został poddany bardzo ciężkiej sześciogodzinnej operacji. Za swe ocalenie dziękował Matce Boskiej. Wyraził to słowami: "Jedna ręka strzelała a inna kierowała kulę".
Ojciec Święty spędził w szpitalu 22 dni. Ranny zadane podczas postrzału promieniowały przez całe jego późniejsze życie będąc przyczyną różnorodnych schorzeń i bólów. Nigdy też sam papież nie próbował ukrywać swych dolegliwości. W ramach bezpieczeństwa od tego zamachu papież poruszał się wśród tłumów specjalnym pojazdem zwanym Papamobilem.
Papież dużo podróżował. Stało się to elementem charakterystycznym dla jego pontyfikatu. Odbył 104 podróże duszpasterskie. Odwiedził wiele miejsc gdzie nigdy przedtem nie byli jego poprzednicy. Jako pierwszy papież w historii odwiedził Wielką Brytanię. Bardzo pragnął odbyć pielgrzymkę do Rosji. Jednak mimo wieloletnich starań nie udało mu się tego osiągnąć. Papież 7 krotnie odwiedził USA i Francję. Do Polski odbył 9 pielgrzymek.

Podczas swego pontyfikatu papież dużo czasu poświęcił budowie jedności pomiędzy Kościołami chrześcijańskimi. Ważność ekumenizmu ujął w encyklice Redemptor hominis: "Nigdy nie przestanę tego podkreślać i będę popierał każdy wysiłek podejmowany w tym kierunku na wszystkich płaszczyznach, w których spotkamy naszych braci chrześcijan". W tej samej encyklice mówił także o zadaniach współczesnego człowieka.

Papież był otwarty na dialog z innymi religiami. W 1999 roku papież ucałował Koran przywieziony mu przez muzułmańskich przedstawicieli. Uczestniczył we wspólnej modlitwie przedstawicieli różnych religii w Asyżu. Media szeroko informowały o treści karteczki, którą zgodnie ze zwyczajem pozostawił między kamieniami Ściany Płaczu: "Boże naszych ojców, Ty wybrałeś Abrahama i jego potomstwo, aby objawić swe Imię narodom. Jesteśmy głęboko zasmuceni postępowaniem tych, którzy w ciągu historii spowodowali cierpienia Twoich dzieci. Prosząc Cię o przebaczenie, chcemy zobowiązać się do prawdziwego braterstwa z narodami Przymierza".

Za czasów jego pontyfikatu w Watykanie jak i w kościele nastąpiły głębokie zmiany. Tuż po wyborze na papieża nie pozwolił prymasowi Wyszyńskiemu uklęknąć przed sobą. Wbrew tradycji pierwsze przemówienie wygłosił po włosku a nie po łacińsku tak jak to było w zwyczaju. Odbywał liczne pielgrzymki czym wyróżniał się od swych poprzedników. Jako pierwszy papież wprowadził zwyczaj całowania ziemi kraju, do którego przybywał. Koncelebrował także msze święte dla tłumów. Zawsze starał się wygłosić choć parę słów w języku kraju w który aktualnie odwiedzał. Podczas jego mszy często uczestniczyły w nich grupy folklorystyczne. W okresie Świąt Wielkanocnych miał również zwyczaj spowiadać wiernych. Papież często żartował w rozmowach z tłumem. W 1999 r. w Licheniu Papież opowiadał, że kiedy wjeżdżał do sanktuarium, okrzyki ludzi "Witaj w Licheniu" skojarzyły mu się z "Witaj, ty leniu!". Z okna krakowskiej kurii skandującym "Niech żyje Papież!" odpowiadał: "Macie rację, jeszcze żyje". Podczas prywatnej wizyty piłkarzy Wisły Kraków papież przywitał wchodzących graczy białej gwiazdy tymi słowami: "I tak Cracovia pany", był to oczywiście żart od lata wiadomo ze Ojciec Święty był kibicem Cracovi. Podczas wizyty w polskim parlamencie powiedział; "Ja chciałbym bardzo przeprosić, kardynał stoi, prezydent stoi, a ja siedzę" To tylko niektóre z całej gamy papieskich żartów. Świadczą one o tym jakim pogodnym i żartobliwym był człowiekiem. Papież bardzo często spotykał się z młodzieżą. Na ogłoszony Międzynarodowy Rok Młodzieży w Rzymie. Którego obchody miały miejsce w Rzymie 31 marca 1985 roku napisał list apostolski na temat roli młodości jako okresu szczególnego kształtowania drogi życia. Tego samego roku zapoczątkował tradycję Światowych Dni Młodzieży.  Jan Paweł II długie lata zmagał się z nasilającą się chorobą Parkinsona. Wielokrotnie z różnych stron docierały do niego informacje, by ustąpił ze stanowiska. On jednak wytrwał do końca. Swą walką z cierpieniem i chorobą dawał osobisty wobec nauki której głosił o godności ludzkiego cierpienia. 13 maja 1992 papież ustanowił nawet Światowy Dzień Chorego. Pogorszeniu uległ stan zdrowia papieża po przebytej grypie i zabiegu tracheotomii. Zmarł 2 kwietnie 2005 roku tuż po zakończeniu Apelu Jasnogórskiego w wigilie Święta Miłosierdzia Bożego, które sam ustanowił na pierwszą niedzielę po Wielkanocy w 2000 roku. Święto to ustanowił podczas kanonizacji siostry Faustyny Kowalskiej. Jego pontyfikat trwał 9665 dni. Ostatnie dni życia śledził cały świat. W kościołach całej Polski odbywała się nabożeństwa w jego intencji. Papież odszedł o godzinie 21.37. W chwili tej całą Polskę ogarnęła cisza, a wierni zaczęli gromadzić się w kościołach. Jego testament został opublikowany 7 kwietnia 2005 roku. Pogrzeb Jana Pawła II odbył się w piątek 8 kwietnia 2005 roku. Jego trumna zrobiona była z prostych desek z drewna cyprysowego tak jak papież sobie tego życzył. Mszy świętej koncelebrowanej przez kolegium kardynalskie i patriarchów katolickich Kościołów wschodnich przewodniczył dziekan kolegium, kardynał Joseph Ratzinger który jedenaście dni później został nowym papieżem. We mszy żałobnej uczestniczyło ok. 300 tysięcy wiernych oraz 200 prezydentów i premierów, a także przedstawiciele wszystkich wyznań świata, w tym duchowni islamscy i żydowscy. Do Rzymu przybyło ok. 1,5 mln Polaków. Po Mszy świętej trumnę z ciałem Jana Pawła II złożono w Grotach Watykańskich. Już w momencie śmierci papieża z całego świata dochodziły głosy by włączyć go natychmiast w panteon świętych. Obecnie trwa proces kanonizacyjny który z pewnością spełni prośby wiernych. Papieżowi nadano także przydomek Wielki na pamiątkę dzieła, jakiego dokonał.